پانسمان زخمهای سطحی و ساده معمولاً برای محافظت از زخمهای کوچک مانند خراشها، بریدگیهای جزئی و سوختگیهای سطحی استفاده میشود. در این نوع زخمها، ابتدا باید زخم با محلولهای ضدعفونیکننده مانند سرم شستشو یا محلولهای مخصوص تمیز شود تا از آلودگی و عفونت جلوگیری شود. سپس از پانسمانهای ساده مانند گاز استریل و باند برای پوشاندن زخم استفاده میشود. این نوع پانسمان از ورود میکروبها به زخم جلوگیری کرده و به فرآیند ترمیم کمک میکند. پانسمان باید بهطور مرتب تعویض شود تا محیط تمیز و مرطوبی برای بهبود زخم فراهم گردد.
پانسمان زخمهای مزمن و عمیق مانند زخمهای دیابتی، زخم بستر و زخمهای ناشی از مشکلات عروقی نیاز به مراقبت و تکنیکهای تخصصیتری دارند. در این موارد، از پانسمانهای پیشرفته مانند پانسمان هیدروکلوئید، فوم و پانسمانهای آلژینات استفاده میشود. این پانسمانها با حفظ رطوبت مناسب، بهبود روند التیام زخم را تسریع کرده و از تشکیل بافت مرده (نکروز) جلوگیری میکنند. همچنین، پانسمانهای ضدعفونیکننده حاوی مواد آنتیباکتریال مانند نقره یا عسل میتوانند به کاهش عفونت و تسریع ترمیم زخم کمک کنند. بسته به وضعیت زخم، نوع پانسمان و دفعات تعویض آن توسط متخصص تعیین میشود.
پانسمان زخمهای جراحی برای محافظت از محل بخیهها و جلوگیری از عفونت پس از عمل جراحی استفاده میشود. در این نوع زخمها، ابتدا زخم بهطور کامل تمیز و خشک میشود و سپس از پانسمانهای استریل مانند گاز و نوار چسبهای مخصوص استفاده میشود. در برخی موارد، پانسمانهای ضدآب به کار میروند که به بیمار اجازه میدهند با احتیاط حمام کند. پانسمان زخمهای جراحی باید بهطور منظم بررسی و تعویض شود تا هرگونه علائم عفونت مانند قرمزی، تورم و ترشح غیرطبیعی بهسرعت شناسایی و درمان شود. توجه به مراقبتهای دقیق در دوران نقاهت، از باز شدن زخم و عوارض احتمالی جلوگیری میکند و روند بهبود را تسریع میبخشد.